Η Κύπρος είναι ένας πολυμορφικός τόπος, με έντονο ανάγλυφο και πολύ μεγάλες εδαφολογικές, υψομετρικές και κλιματικές διαφορές, ακόμα και μέσα στην ίδια περιοχή. Είναι επίσης, ένας από τους λίγους αμπελώνες του κόσμου που δεν έχει προσβληθεί από την ασθένεια της φυλλοξήρας κι έτσι τα αμπέλια της είναι γνήσιοι κλώνοι του ευρωπαϊκού Vitis Vinifera.
Η ταξινόμηση του κυπριακού αμπελώνα έγινε μόλις το 2004, με την είσοδο της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση και την εναρμόνισή της με το Κοινοτικό Δίκαιο. Έτσι, λοιπόν, οι περιοχές Ο.Ε.Ο.Π. (Οίνος Ελεγχόμενης Ονομασίας Προέλευσης) είναι σήμερα οι εξής:
- Πιτσιλιά: η ορεινότερη αμπελουργική ζώνη της Κύπρου, αποτελούμενη από 32 χωριά, κάτω από την κορυφή του Τροόδους (2η ψηλότερη του νησιού)
- Κρασοχώρια Λεμεσού: 20 τω αριθμώ, διασπαρμένα στις ημιορεινές περιοχές της επαρχίας Λεμεσού
- Ακάμας, Λαόνα: με 6 αμπελοχώρια, στο δυτικό άκρο του νησιού
- Βουνί Παναγιάς, Αμπελίτης: αποτελείται από 4 ορεινές υποπεριοχές (Παναγιά, Αμπελίτης, Γαλαταριά, Κιλίνια).
- Μιά παλαιότερη ζώνη, η μόνη ταξινομημένη από το 1990, ως Ο.Ε.Ο.Π., είναι τα χωριά της Κουμανδαρίας, με αμπελώνες που η ιστορία τους μας γυρίζει στο Μεσαίωνα και την εποχή των Σταυροφόρων, οι οποίοι και βάφτισαν το γλυκό, αλκοολομένο κρασί της Κύπρου, την Κουμανδαρία. Στα 14 χωριά της περιοχής, καλλιεργείται κυρίως το λευκό Ξυνιστέρι και το ερυθρό Μαύρο και μαζί αποτελούν τη βάση για την παραγωγή αυτού του παγκοσμίου φημης κρασιού.
Οι οινοποιήσιμες ποικιλίες που καλλιεργούνται στο νησί, είναι αφ’ ενός, οι γηγενείς Μαύρο Αμπελίσιμο, Μαραθεύτικο, Όφθαλμο, Λευκάδα (κλώνος του ελλαδίτικου Βερτζαμιού), Ξυνιστέρι και αφ’ ετέρου διάφορες διεθνείς ποικιλίες, όπως: Chardonnay, Sauvignon Blanc, Cabernet Sauvignon και Franc, Carignan, Ματτάρο, Merlot κ.α. Από τις ντόπιες, αυτές που ενδείκνυνται για την παραγωγή οίνων ποιότητας, είναι το λευκό Ξυνιστέρι και το ερυθρό Μαραθεύτικο (το οποίο δυστυχώς, καλλιεργείται πολύ περιορισμένα, κυρίως λόγω της ευαισθησίας του κατά την καρπόδεση). Ποσοτικά, η κατανομή της ετήσιας παραγωγής οινοποιήσιμων σταφυλιών, σε σχέση με το σύνολο του δυναμικού παραγωγής -σύμφωνα με στοιχεία του Συμβουλίου Αμπελοοινικών Προϊόντων- είναι: Μαύρο Αμπελίσιμο 50%, Ξυνιστέρι 18%, Carignan 6%, Cabernet Sauvignon 3%, Cabernet Franc 3%, άλλες ποικιλίες 20% (με το Μαραθεύτικο να κατέχει ποσοστό κάτω του 1%). |
